Sporcu Yaralanmaları
Omuz Çevresi Kas Yırtıkları, Tekrarlayan Omuz Çıkığı ve Omuz Eklemi Kıkırdak Zedelenmelerinin Tedavisi
Omuz eklemi, kalça ve dizden sonra vücudun ek büyük eklemi olmasının yanısıra en fazla hareket açıklığına sahip eklemidir. Vücudumuzun ağırlığını taşımamasına rağmen en çok işlev gören eklemi olan omuz eklemi, hareket genişliği en fazla eklem olması, çevresinin güçlü kas yapıları ile desteklenmesine rağmen yaralanmalara açık haldedir.
Futbol, basketbol, voleybol, hentbol, jimnastik ve dağcılık veya disk atma, cirit fırlatma, okçuluk, gülle atma gibi omuzun hızlı ve korunmasız şekilde kullanıldığı sporlarla uğraşan insanlarda, omuz bölgesi ardı ardına yapılan yüklenmelere cevap vermek zorunda kalır. Ayrıca ellerini aktif olarak kullanan, özellikle omuz üstü ya da asılı olarak çalışmak zorunda kalan meslek gruplarında omuz sorunlarına daha çok rastlanır.
Tanısal amaçla, tekrarlayan omuz çıkıklarında, omuz içi tendonların yırtıklarında, omuzun sıkışma sendromunda, omuz eklemi kireçlenmelerinde, omuzu çevreleyen kasların yırtıklarında, eklem yüzeyi kıkırdak zedelenmelerinde, eklem içi serbest cisimlerin çıkarılmasında, romatizmal hastalıklarda kalınlaşmış olan eklemi döşeyen zarın çıkarılmasında, donmuş omuz tedavisinde omuz artroskopisi uygulanabilir.
Omuz Artroskopisi – Kapalı Omuz Ameliyatı
Omuz artroskopisi günümüzde açık cerrahiye göre mutlak altın standart bir tedavi yöntemi halini almıştır. Omuz çıkığına artroskopik tedavi uygulanması ile kişi kısa zamanda günlük hayata döner ve yaklaşık 6 hafta sonrasında spor hayatına dönebilir.
Omuz artroskopisinin avantajlarını şöyle özetlemek mümkündür: Açılan küçük deliklerden yapılan bir cerrahi işlem olmasından dolayı hastanın ameliyat sonrasında iyileşme süresi açık yöntemlere göre daha kısa sürmektedir. Ekleme uzun bir kesi ile girilmediği için enfeksiyon gelişme riski daha düşüktür. Küçük deliklerden yapılan bir cerrahi işlem olmasından dolayı hastanın ameliyat sonrası hissettiği ağrı daha az olur. Normal hayata ve spora dönüşü hızlandıran bir yöntemdir.
Omuz Çıkığı
Omuz çıkığına artroskopik tedavi uygulanması ile kişi kısa zamanda günlük hayata döner ve yaklaşık 6 hafta sonrasında spor hayatına dönebilir.
Menisküs ve Ön Çapraz Bağ Yaralanmaları
Diz eklemindeki menisküs, ön çapraz bağ, eklem kıkırdağı, kapsül gibi yapıların yaralanmaları, septik artrit denilen eklem içi iltihaplanma, sinovit (eklem zarının kalınlaşması), orta dereceli diz eklemi kireçlenmesi, eklem içi kırıklar artroskopik cerrahi ile tedavi edilirler.
Menisküs yırtıkları kıkırdakta aşınmaya ve ileri dönemde kireçlenmeye neden olur. Menisküs yırtıklarında, koruyucu yöntemlerle şikayetlerinde gerileme olmayan, gündelik yaşamı engelleyen, tekrarlayan kilitlenme ve boşa basma şikayeti olan hastalar artroskopik yöntemle tedavi edilir.. Cerrahi sonrası rehabilitasyon tedavinin önemli bir parçasıdır.
Menisküs ameliyatları sonrası, hastalar aynı gün evlerine dönebilmektedir. Menisküs yırtığının temizlendiği vakalarda ameliyattan 2 saat sonra hasta desteğe gerek duymadan bacağına yük vererek yürüyebilmekte, merdiven inip çıkabilmektedir. 7 gün buz uygulaması ve ev istirahati sonrası hastalar gündelik yaşamlarına geri dönebilmektedir. Hastalar 3 hafta sonrasında düz koşuya başlayabilmekte ve 1. ay sonunda spor hayatlarına tamamen dönmektedirler.
Ön çapraz bağ yaralanması olan hastalarda amaç, dizdeki boşa basma ve dizin öne-arkaya kayma hissini ortadan kaldırmak, hastanın günlük hayatını devam ettirirken ve spor yaparken güvenle basabileceği ve yük verebileceği bir diz elde etmektir. Diğer bir amacı ise, aktif sporcuları yaralanma öncesinde bulundukları spor seviyesine geri döndürmek ve dizde meydana gelebilecek yeni hasarların oluşmasını engellemektir.
Ön çapraz bağ ameliyatlarında, diz çevresinden alınan ve sertlik, yapı ve uzunluğu ön çapraz bağa benzeyen dokular, ön çapraz bağın normalde bulunması gereken yere nakledilir. Bu dokular yaklaşık 3-4 santimetre uzunluğunda küçük kesiler kullanılarak alınır. Sonrasında artroskopik yöntemlerle eklem içinde bulunan ön çapraz bağ kalıntıları temizlenir. Ön çapraz bağın orjinal yerlerine uyan tibia ve femur kemiklerine 2 tünel açılır. Alınan doku bu tünellerin içine yerleştirilir ve sabitlenir. Ameliyattan sonra genellikle dizlik kullanılır.
Ameliyat sonrasında hastanede kalış süresi ortalama 1-3 gündür. Cerrahi işlem sonrasında aynı gün içerisinde koltuk değnekleri ile ayağa kalkmak mümkündür. Ameliyattan sonraki gün egzersizlere ve diz hareketlerine başlanır ve dizinizi 90 dereceye kadar bükebilmeniz hedeflenir. Ameliyat sonrasında birkaç hafta boyunca koltuk değneği kullanılıp dizi aşırı yüklenmelerden korumak amaçlanır. Üç hafta içinde yaralanma öncesindeki diz hareketinin kazanılmış olması gerekir.
Ön çapraz bağ tamirinden sonra günlük aktivitelere geri dönüş için fizik tedavi ve rehabilitasyon hayati bir öneme sahiptir. Bu işlemlerde amaç, eklem hareket açıklığını ve kas gücünü arttırmaktır.
